- આર્થિક બાબતો અંગેની કેબિનેટ સમિતિ (CCEA)એ નેપાળમાં અરુણ -3 હાઈડ્રો ઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટ માટે રોકાણ દરખાસ્તને મંજૂરી આપી છે.
- આ પ્રોજેક્ટ ભારત સરકારના જાહેર સાહસની કંપની સતલજ જલ વિદ્યુત નિગમ (SJVN) લિમિટેડ દ્વારા અમલમાં મૂકાયેલ છે.
- તે 5723,72 કરોડ રૂપિયા અંદાજિત ખર્ચે 900 મેગાવોટ હાઈડ્રો પાવર પેદા કરશે.
- આ નિર્ણય ભારતમાં ક્લીન અને ગ્રીન ઉર્જાના પ્રોત્સાહનની પ્રતિબધ્ધતા દર્શાવે છે.
Scientists found new miniature frog species in Western Ghats:-
- વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા રાતના દેડકાઓની નવી સુક્ષ્મ પ્રજાતિની શોધ કરવામાં આવી છે.
- આ શોધ પશ્ચિમઘાટ (global biodiversity hotspot) માં આવેલા જંગલોમાં કરેલ છે.
- આ શોધાયેલા નવાં દેડકાઓનું કદ માનવીના નખ કરતાં મોટું નથી.
- આ નવી શોધાયેલી નાનાં કદના રાત્રીના દેડકાઓની જાતની માહિતી નીચે મુજબ છે.
- (1) Athirappilly Night Frog : આ દેડકાઓ અથીરાપીલ્લી જળધોધ પાસેથી મળી આવ્યા હતા.
- (2) Sabarimala Night Frog: આ દેડકાઓ સબરીમાલા પહાડી વિસ્તારમાં મળી આવ્યા હતા.
- (3) The Radcliffe’s Night frog
- (4) Kadalar Night Frog: આ દેડકાઓની પ્રજાતિ વાવેતરના વિસ્તારમાં મળી આવ્યા હતા.
- આ દેડકાઓ Nyctibatrachus genus પ્રજાતિના છે અને તેઓ ફક્ત આજ વિસ્તારમાં (પશ્ચિમઘાટ) જોવા મળે છે
- આ દેડકાઓ અન્ય જંતુઓ કરતા અલગજ ઉચ્ચ આવૃત્તિ નો અવાજ કરે છે.
- આ દેડકાઓની પ્રજાતિઓ ને ઓળખવા માટે integrated taxonomic approach અને DNA અભ્યાસ ઉપરાંત બાયોએકોસ્ટિક અને મોર્ફોલોજીકાલ (રૂપાંતરિત) તફાવતો નો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
- ભય : પશ્ચિમઘાટ માં આવેલ 32% દેડકાઓની પ્રજાતિ લુપ્ત થવાના આરે છે. નવી શોધાયેલ સાત પ્રજાતિઓમાંથી 5 પ્રજાતિઓ માનવીય પ્રવુત્તિઓનાં પરિણામે લુપ્ત થવાના આરે છે.
- Ancient Group : Night Frogs રાત્રીના દેડકાઓ તે દેડકાઓની પ્રજાતિને રાત્રી સાથે કાંઈજ લેવા-દેવા નથી પરંતુ નાઈટ ફ્રોગ એટલે કે રાત્રિના દેડકા એ ભારતીય ખંડ પર જોવા મળતાં અંદાજીત 70-80 મિલિયન વર્ષ પહેલા ફેલાયેલી જાતો છે.
- 2006 થી 2015 નાં વર્ષ સુધીમાં પશ્ચિમઘાટમાં 103 નવી ઉભયજીવી જાતોની શોધ થઇ છે.
India signed MoC with Japan on railway safety:-
- ભારતે રેલ્વે ટ્રેક અને રોલિંગ સ્ટોકની સલામતી માટે જાપાન સાથે કરાર પર સહી કરી.
- આ કરાર હેઠળ રેલ્વે નિરીક્ષણ, રેલ્વે વેલ્ડીંગ, ઓટોમેટીક રેલ્વે ટ્રેક સલામતીનું નિરીક્ષણ અને રોલિંગ સ્ટોકની જાળવણીનો સમાવેશ થાય છે.
- આ ઉપરાંત, બંને પક્ષો રેલ્વે અકસ્માતો રોકવા માટે ખાસ ધ્યાન આપશે.
NASA Scientists discovers 60,000 year old microbes in mine:-
- નાસાના અવકાશજીવવિજ્ઞાન સંસ્થાના વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા જીવિત સુક્ષ્મસજીવો (તેમાંથી મોટા ભાગના બેક્ટેરિયા) મેક્સિકોની એક Naica ખાણ પાસેથી 60,000 વર્ષથી અંદર ફસાઈ રહેલા મળી આવ્યા છે.
- આ પ્રાચીન સૂક્ષ્મજીવાણુઓ વિકાસ થયો છે, જેથી તેઓ સલ્ફાઈટ, મેંગેનીઝ અને કોપર ઓક્સાઈડના ખોરાક પર ટકી શકે છે.
- એ પણ જોખમ છે કે પૃથ્વીના આ સજીવ મિશન દરમિયાન અન્ય ગ્રહોને દૂષિત કરી શકે છે.
Justice Abhay Manohar Sapre appointed as a
Chairman of Cauvery Water Disputes Tribunal:-
- કેન્દ્ર સરકારે કાવેરી જળ વિવાદના ટ્રીબ્યુનલના ચેરમેન તરીકે જસ્ટીસ અભય મનોહર સપ્રેની નિમણુંક કરી. તેઓ મુખ્ય ન્યાયાધીશ જે.એસ.કેહર દ્વારા નામાંકિત થયા હતા.
- ડિસેમ્બર 2016માં કેન્દ્ર સરકારે બધા આંતર રાજ્ય જળ વિવાદોના નિરાકરણ માટે કાયમી જળ વિવાદની ટ્રીબ્યુનલ બનાવવાની દરખાસ્તને મંજુરી આપી હતી. જેથી જળ વિવાદોનું ઝડપથી નિરાકરણ આવે.
[ads-post]
Government
approve 2nd stage of Coastal Surveillance Project:-
- સરકાર દ્વારા દરિયાકિનારા પર નજર રાખવા માટે coastal surveillance project નાં બીજા ચરણને મંજુરી આપવામાં આવી.
- આ પ્રોજેક્ટ થી 7,500 કિમી લાંબા દરિયા કિનારા પર નજર રાખવાનું કામ મજબુત બનશે.
- આ નિર્ણય રક્ષામંત્રી મનોહર પરિકરના પ્રમુખપણ હેઠળની Defence Acquisition Council (DAC) ની બેઠકમાં લેવામાં આવ્યો હતો. આ ઉપરાંત ગોવા નાવલ યાર્ડ પર ભારતીય નેવીમાં MiG-29K લડાકુ વિમાન નાં સમારકામ ની સુવિધા ઉભી કરવાનો પણ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
- આમ બીજા ચરણ માં ભારતનાં દરિયા કિનારા પર પ્રોજેક્ટ હેઠળ ખામી રહિત (gap less) ઇલેક્ટ્રોનિક નિગરાની પ્રણાલી ઉભી કરવા માટે અન્ય 38 વધારાની રડાર ગોઠવવામાં આવશે.
- આ પ્રોજેક્ટનું કાર્યન્વન બેંગ્લોરમાં રહેલ ભારત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ લિમિટેડ દ્વારા કરવામાં આવશે.
- આ અંતર્ગત ચાર મોબાઈલ (હરતા-ફરતા) સર્વૈલેન્સ સ્ટેશનની સુવિધા કરવામાં આવશે અને બે વિશલ ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (vessel traffic management systems-VMTS) ની વ્યવસ્થા ગુજરાતનાં કચ્છ અને ખંભાતમાં કરવામાં આવશે.
- 2008માં મુંબઈ હુમલા વખતે આંતકવાદી ઓ દ્વારા ભારતમાં ઘુસવા માટે માછીમારી બોટ નો ઉપયોગ લેવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રકારનાં કાવતરા થી બચવા માટે ભારતે દરિયાકિનારા પર નજર રાખવા માટે એક પ્રણાલી ઉભી કરી હતી જેનાથી ભારતના પ્રદેશમાં આવતી તમામ બોટ પર નજર રાખી શકાય.
- આમ આ પ્રથમ ચરણમાં 46 સર્વેલન્સ રડાર અને ઇલેક્ટ્રો-સ્ટેટિક સેન્સર ગોઠવવામાં આવ્યા હતા. જેમાંથી 36 મુખ્ય ભાગ પર, 6 લક્ષદ્વીપ પર અને 4 અંદામાન નિકોબાર ટાપુ પર ગોઠવવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત ભારતે મિત્ર-રાષ્ટ્રોનાં દરિયાકિનારા પર પણ આ પ્રકારની સુરક્ષા વ્યવસ્થા ઉભી કરી છે.
- Defence Acquisition Council (DAC): ભારતની ત્રણેય પ્રકારની આર્મીની જરૂરિયાતો પૂરી પાડવા માટે અને તેનાં ક્લીયરીંગ માટેની આ સર્વોચ્ચ સમિતિ છે.
Union Government starts Cyber Swachhta Kendra in
New Delhi:-
- ભારત સરકાર દ્વારા નવી દિલ્હીમાં સાયબર સ્વચ્છતા કેન્દ્રની શરૂઆત કરવામાં આવી.
- ભારતની ઇલેક્ટ્રોનીક્સ એન્ડ કોમ્યુનિકેશન ટેકનોલોજી મંત્રાલય (Ministry of Electronics and Information Technology (MeitY)) દ્વારા Botnet cleaning અને Malware analysis કરવા માટે આ કેન્દ્ર સ્થાપવામાં આવ્યું છે.
- તેનું અનાવરણ ઇલેક્ટ્રોનીક્સ અને IT નાં કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી રવિ શંકર દ્વારા બોટનેટ ઇન્ફેકશન ને અટકાવવા અને કેન્દ્ર સરકારનાં ડીજીટલ ઇન્ડિયા સાહસના પગલાને સુરક્ષિત સાયબર સ્પેસ પૂરી પાડવા માટે કરવામાં આવી છે.
- આ ઉપરાંત અલગ-અલગ સાયબર સુરક્ષા ટુલ્સનું પણ અનાવરણ કરવામાં આવેલ છે.
- USB પ્રતિરોધ : આ એક ડેસ્કટોપ સુરક્ષા સમાધાન છે જેની મદદથી USB માસ સ્ટોરેજ ડીવાઈઝ થી ડેસ્કટોપ ને થતાં નુકશાન ને બચાવી શકાય છે.
- AppSamvid : વ્હાઈટ લિસ્ટિંગ દ્વારા જેન્યુઈન (વાસ્તવિક-વાઈરસ નો ભય નાં હોય તેવી) એપ્લીકેશન અને સોફ્ટવેરનું જ ડેસ્કટોપ માં ઈંસ્ટોલેશન કરી શકાય છે.
- M-કવચ : આ મોબાઈલમાં વપરાતી ભારતમાં બનવવા માં આવેલ એપ્લીકેશન છે જેનાથી મોબાઈલને બીજા વાઇરસ થી થતાં નુકશાન થી બચાવી શકાય છે.
- આ સેન્ટર નો મુખ્ય હેતુ બોટનેટ ઇન્ફેકશન ને જાહેર કરી, તેને ક્લીન કરવું અને અંત સુધીના યુજર્સ ને સુરક્ષિત સાયબર સ્પેસ પૂરું પાડવાનો છે.
- આ સેન્ટરને Indian Computer Emergency Response Team (CERT-In) દ્વારા ઇન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી(IT) એક્ટ-2000 નાં સેક્સન 70B અંતર્ગત ચલાવવામાં આવશે.
- કેન્દ્ર દ્વારા નેશનલ સાયબર સિક્યોરીટી પોલિસી, 2013 નાં જરૂરી મુદ્દાઓ અને લક્ષ્યોને ધ્યાનમાં રાખીને સુરક્ષિત ઇકો-સિસ્ટમ પૂરી પાડશે.
- આ કેન્દ્ર વિવિધ સંગઠનો , બેંક, એન્ટીવાયરસ કંપની, ઈન્ટરનેટ સર્વિસ પ્રોવાઈડર સાથે મળીને કામ કરશે.
- Botnet : તે એક ખાનગી કમ્પ્યુટર નું નેટવર્ક હોય છે જેમાં હાનિકારક(malicious) સોફ્ટવેર હોય છે અને તે કમ્પ્યુટર નાં વાસ્તવિક માલિક ને જાણ થયા વગરજ તેને નિયંત્રિત કરે છે. આ પ્રકારનાં કમ્પ્યુટરને ઝોમ્બી (zombie) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
- આ પ્રકારનાં હાનિકારક સોફ્ટવેર નો ઉપયોગ હેકર્સ દ્વારા ડેટા(માહિતી) ની ચોરી કરવા, સ્પામ (મેઈલ) સેન્ડ કરવા માટે થાય છે.
- Botnet શબ્દ એ robot અને network શબ્દનું સંયોજન છે. હાલમાં થતાં હુમલાઓ ને Distributed Detail of Service (DDOS) એટેક તેરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
- Malware : આ એક પ્રકારનું હાનીકારક (malicious) સોફ્ટવેર છે જેનો ઉપયોગ અન્ય કમ્પ્યુટરમાં રહેલ માહિતી ને નુકશાન પહોચાડવા તેમજ તેને બિન-અધિકૃત રીતે સંપૂર્ણપણે નિયંત્રણ માં લેવા માટે થાય છે.
- આ ઉપરાંત તેનાં અલગ-અલગ ઘણા પ્રકારો છે જે નીચે મુજબ છે.
- worms, trojan horses, spyware, ransomware, adware, scareware વગેરે.
Government
launched OR (Quick Response) code based payment system “BharatQR”:-
- કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા BharatQR કોડનું અનાવરણ કરવામાં આવ્યું જેનાથી કાર્ડનાં ઉપયોગ કર્યા વગર કેસ-લેસ વહીવટ કરી શકાસે.
- આ દુનિયાનું પ્રથમ interoperable payment acceptance solution છે જેને ભારત સરકાર દ્વારા કેશ-લેસ અર્થતંત્ર બનાવવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે.
- BharatQR કોડ ની રચના નેસનલ પેમેન્ટ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા (NPCI), વિસા, માસ્ટરકાર્ડ અને અમેરિકન એક્સપ્રેસ દ્વારા RBI ની સુચના અંતર્ગત તૈયાર કરવામાં આવેલ છે.
- આ એક સામાન્ય(કોમન) ઇન્ટરફેસ પ્લેટફોર્મ છે જેમાં MasterCard/Visa/RuPay ની સાથે સાથે આધાર-આધારિત પેયમેન્ટ અને UPI ને પણ સપોર્ટ કરશે.
- તેમાં વેપારીના ID કે નંબર વગરજ વિક્રેતાને ચુકવણી કરી શકસે.
- BharatQR ની મદદથી વેપારીને ફક્ત એકજ QR કોડ બતાવવાની જરૂર પડશે. અને આ કોડના સ્કેનીગ ની મદદથી ટે ચુકવણી કરી શકશે.
- BharatQR કોડ બે પ્રકારનાં છે 1 સ્ટેટિક અને 2 ડાયનેમિક
- જેમાં સ્ટેટિક QR કોડમાં કોડમાં કોઈ બદલાવ થશે અહીં અને ચુકવણી સ્કેનીગ બાદ રકમ ટાઈપ કરીને ચુકવણી કરી શકશે.
- જ્યારે ડાયનેમિક માં દર વખતે નવો QR કોડ જનરેટ(બનશે) થશે અને ટે રીયલ ટાઈમ પર આધારિત હશે અને તેમાં રકમ લખવાની કે ટાઈપ કરવાની કોઈ જરૂર પડશે નહિ ફક્ત તેને સ્કેન કરવાથી ચુકવણી થશે.
- QR કોડ શું છે?
- QR કોડ એટલે ક્વિક રિસ્પોન્સ કોડ.
- તેમાં દ્રિ-પરિમાણ (મેટ્રીક્સ) મશીન દ્વારા વાંચન થઇ શકે ટેવો બાર કોડ હોય છે જેમાં કાળાં-ધોળા ચોરસ બનેલા હોય છે જેને કેમેરા કે સ્માર્ટફોન દ્વારા વાંચન થઇ શકે છે.
- આ કોડમાં લીંક, URLs અને બીજી માહિતીનો સંગ્રહ કે જે સીધો લખાણ, ઈ-મેઈલ ખોલી શકાય છે તેમાં 360 ડિગ્રી (omni-directional), ઝડપથી વાંચન કરી શકાય છે.
- QR કોડ ની મદદથી 7089 ડીજીટસ નો સંગ્રહ કરી શકાય છે જ્યારે પહેલાના બાર કોડ માં ફક્ત 20 ડીજીટસ સુધી જ સંગ્રહ કરી શકાય છે. પહેલાના બાર કોડ ની દશમાં ભાગની જગ્યામાં જ QR કોડ આખા બાર કોડ જેટલી માહિતીનો સંગ્રહ કરી શકે છે.
- તે સમાંતર અને લંબ એમ બંને રીતે માહિતી સંગ્રહ કરી શકે છે અને જો તે થોડા-ઘણાં અંશે ડેમેજ થઇ હોય અથવા થોડી ખરાબ થઇ હોય તો પણ માહિતી મેળવવી શક્ય બને છે.
Government plan to expand Solar
Power capacity up to 40000 MW:-
- આર્થિક બાબતો અંગેની કેબિનેટ સમિતિ દ્વારા સોલર પાવર ક્ષમતા ને બમણી કરીને 40000 MW સુધી લઇ જવાનો નિર્ધાર કર્યો.
- આ યોજના આગળ વધારવાનો નિર્ણય રાજ્યો દ્વારા સોલાર ઉર્જા માં વધારો કરવાની માંગ થી કરવામાં આવી છે.
- Solar park scheme : આ યોજના અંતર્ગત રાજ્ય અને કેન્દ્રશાષિત પ્રદેશો એમ બંને ભાગ લઇ શકશે.
- આ યોજનામાં અલગ-અલગ જગ્યાઓ પર 50 સોલાર પાર્ક સ્થાપિત કરવાનો નિર્ધાર કરવામાં આવ્યો છે અને જેમાં પ્રત્યેકની ક્ષમતા 500 MW જેટલી અથવા તેનાથી વધારે હશે.
- આ ઉપરાંત હિમાલયન વિસ્તારો કે જ્યાં મેદાની જમીન મળવી મુશ્કેલ છે ત્યાં નાના સોલાર પાર્ક સ્થાપવામાં આવશે.
- સોલાર પાર્ક અને અલ્ટ્રા મેગા સોલાર પાર્ક 2019-20 સુધીમાં કેન્દ્ર સરકારની 8100 કરોડ રૂપિયાની મદદથી સ્થાપવામાં આવશે.
- આ પ્લાન્ટ્સ શરૂ થવાથી વર્ષે 64 બિલીયન યુનિટ પ્રતિ વર્ષ સ્વચ્છ ઊર્જા સ્વરૂપે મળશે. જેનાથી અંદાજીત 55 મિલિયન ટન કાર્બન ડાયોક્સાઈડ નું ઉત્પાદન ઘટશે.
- આમ આ યોજના લાંબા સમય માટે ભારતની ઉર્જા સુરક્ષા આપશે અને કાર્બન એમીશન અને કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ માં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરશે.
- આ ઉપરાંત તે ખુબ મોટા પ્રમાણમાં રોજગારી નું મધ્યમ બનશે. ઉપરાંત તેનાથી બિન-ઉપજાવ અને પડતર જમીનનો ઉપયોગ થશે.
- આ યોજના રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર સાથે સહભાગી બનીને અમલમાં લાવવામાં આવશે ઉપરાંત તેમાં દરેક રાજ્યે સોલાર પાર્કનાં નિર્માણ અને જાળવણી માટે Solar Power Park Developer (SPPD) ની પસંદગી કરવી પડશે.
- સોલાર એનર્જી કોર્પોરેશન ઇન્ડિયા (SECI): આ યોજના નું કાર્યન્વન SECI દ્વારા કરવામાં આવશે જે મિનીસ્ટ્રી ન્યુ અને રીન્યુએબલ એનર્જી (MNRE) અંતર્ગત કાર્ય કરશે.
- SECI : આ એક બિન-નફાકારક કંપની છે જેની સ્થાપના કંપનીસ એક્ટ 1956 નાં સેક્સન-25 હેઠળ 2011 માં કરવામાં આવી હતી.
NASA Scientists
discovers new solar system TRAPPIST-1:-
- NASA નાં ખગોળશાસ્ત્રીઓ દ્વારા પૃથ્વીની આકારના 7 નવાં ગ્રહોની શોધ કરેલ છે જેના પર જીવનની સંભાવના છે.
- આ ગ્રહોને નાસા નાં સ્પીત્ઝેર સ્પેસ ટેલીસ્કોપ અને બીજા જમીન પર રહેલા લા સિલ્લા, ચીલીમાં આવેલા Trappist robotic ટેલીસ્કોપ નાં અવલોકનની મદદથી શોધવામાં આવેલ છે.
- આ ગ્રહ એક વામન તારા Trappist-1 ની ફરતે પરિક્રમા કરે છે અને આ વામન તારો 39 પ્રકાસ વર્ષ દુર છે. આ ગ્રહો પર કદાજ પ્રવાહી સ્વરૂપમાં પાણી રહેલ છે અને કદાચ જીવનને ટકાવી શકે છે.
- આ નવા શોધાયેલા સાત ગ્રહોમાંથી ત્રણ ગ્રહો TRAPPIST-1 e,f અને g ને અલગ પાડવામાં આવ્યા છે કારણ કે આ ગ્રહો હેબીટેબલ (સજીવોનું જીવન શક્ય બને તેવી વસવાટ લાયક જગ્યા) ઝોન માં આવેલ છે જેને ગોલ્ડીલોક્સ ઝોન તરીકે ઓળખવામાં આવે છે કે જ્યાં તાપમાન પાણીને પ્રવાહી સ્વરૂપમાં જાળવી શકવામાં મદદરૂપ બને છે.
- વામન તારા Trappist-1 ની લગભગ ઉમર 500 મિલિયન વર્ષ છે અને તેનું તાપમાન 2550 કેલ્વીન છે. તે ગુરૂ ગ્રહ કરતાં થોડો જ મોટો છે અને તે સૂર્ય કરતાં 2000 ગણો ઓછો પ્રકાશિત અને લાલસ પડતો રંગ ધરાવે છે.
- અંદરના 6 ગ્રહો નું તાપમાન 0 થી 100 સેલ્સિયસ જેટલું છે. તેમનું દળ પૃથ્વીના દળ કરતા 0.4 થી 1.4 ગણાની વચ્ચે છે.
- તેઓ એકબીજાની એટલા બધા નજીક છે કે તેમને એકબીજાનું ગુરુત્વાકર્ષણ બળ વર્તાય છે.
- આ બધા ગ્રહો હકીકતમાં Exoplanet છે. Exoplanet એટલે એવા ગ્રહો કે જે સૂર્યની પ્રદક્ષિણા કરતા નથી પરંતુ બીજા વામન તારાઓ કે અન્ય તારાઓ ની આસપાસ પરિક્રમા કરે છે.
- ગોલ્ડીલોક્સ ઝોન: આ અવકાશમાં એક એવો વિસ્તાર છે જ્યાંનું તાપમાન ખુબ ઊંચું નથી કે ખુબ નીચું પણ નથી પણ ત્યાં જીવનને ટકાવી રાખવા માટે જરૂરી ઘટક એવાં પાણીને પ્રવાહી સ્વરૂપમાં ટકાવી રાખવા માટે પુરતું છે.
Post a Comment